Ăn miếng chè lam cảm nhận vị dẻo dai của bột nếp, vị ngọt ngào của mật, một chút cay cay của gừng, một chút bùi bùi của lạc mà thấy cả tháng Chạp dồn vào và rét mướt bỗng dịu lại.
Tết trong tôi là hương trầm lảng bảng, sum vầy với tách trà, nhấm nháp bánh chè lam, kể cho nhau nghe chuyện cũ của năm qua, cùng chúc những điều tốt lành trong năm mới. Một trong những nỗi nhớ da diết nhất của tôi về Tết là món chè lam mẹ làm.
Mọi sáng thức dậy, từ khi còn nhỏ, tôi thường nhìn thấy mẹ chuẩn bị những gói chè lam mỏng, thơm phức để chuẩn bị bán. Ký ức về hình bóng của mẹ, những lần cầm nghề làm chè lam sẽ mãi đọng lại trong tâm trí tôi.
Vào độ tháng Chạp, mẹ tôi chọn thóc nếp cái hoa vàng hoặc nếp nhung đã được phơi phóng sàng sảy kĩ đem rang với cát đến khi nổ bỏng xòe hoa rồi sảy lại, loại vỏ trấu và thóc chưa nổ.
Bỏng nếp xay mịn, bột càng mịn thì bánh càng dẻo. Mật mía với mạch nha trộn nước nấu trên lửa liu riu cho đến khi sánh lại rồi trộn đều bột bỏng nếp với gừng nướng chín thái mỏng, thảo quả đã tán nhỏ cùng với đậu phộng rang giã rối
Sau đó nhào kĩ chè lam cho thật dẻo, chia ra từng phên bánh chừng nửa cân hoặc 1 cân, lăn cho dền và phẳng, phủ bên ngoài một lớp bột mỏng để chè lam khô và khi cắt ra không dính.
Chè lam ở ngôi làng nhỏ của tôi không chỉ là một món ăn, mà còn là biểu tượng của cội nguồn và gắn kết. Mỗi miếng chè lam được chăm chút từ việc chế biến, gói hộp, đến việc quảng bá sản phẩm, đều mang tâm huyết của người nông dân và làng quê tôi.
Có lúc, khi tôi cảm thấy mệt mỏi sau một thời gian sống xa quê nhà, chỉ cần một miếng chè lam thơm phức, tôi lại nhớ về những phút giây yên bình khi cùng gia đình làm chè lam vào mỗi dịp lễ tết.
Những đứa trẻ làng quê như tôi, nhìn thấy chè lam không chỉ là một món quà ngon miệng mà còn là biểu tượng của tình thân thương, đoàn kết và niềm tự hào dân tộc. Chè lam không chỉ đơn thuần là một loại thực phẩm, mà còn là sợi dây liên kết tình cảm giữa tôi, người dân làng quê và vùng quê thân thương.
Tôi yêu quê hương tôi, từng hàng chè lam tinh tế và tâm huyết được bọc cẩn thận là bằng chứng rõ ràng cho sự tài trí, sức sáng tạo và công bằng. Từng miếng chè lam mang hương vị đất trời, làn sương mù của núi rừng, và tình yêu thương của người dân quê hương.
Qua từng miếng chè lam, tôi nhìn thấy con người, tôi thấy yêu thương và tôi thấy niềm tự hào về văn hóa truyền thống. Chè lam đã làm cho tôi yêu thêm quê hương, yêu thêm con người và nhớ về mùa xuân thanh bình nơi thôn quê.
